Ecuador mamallaktapi, Amerika mamallaktapipash shuk kamachiy tikrayta rikushpaka, kay mushuk kamachiypimi hatun mamallaktapi fronterakunata saruchishka kan. Kay violación qallarirqa Covid 19 pandemiawan, mana huk suyupi tarikuq epidemiachu karqan, aswanpas pachantinpi karqan. Huk factortaqmi fronterakunata pakichkan, chaymi pacha tikray. Kunankamaqa, pacha tikrayqa suyupa sasachakuyninmi, manam pachantinpi sasachakuychu, pacha kuyuypas, yaku huntaykunapas manam enteron regionkunatachu afectan, ichaqa kunan pachaqa yachanchikmi nina rawraykunaqa manaña llaqtapi sasachakuychu, nitaqmi yaku huntaypas, nitaq ch’akiypas.
Ichaqa mana iskayrayaspa, chay olas migratorias nisqakunan fronterakunata p’akishanku, chaykunaqa runaq inventonmi suyukunata paqarichinanpaq, ichaqa kay inventoqa manañan tupanchu siglo XXI nisqapi cheqaq kaqwan. Chayqa allinmi karqan Amerika suyukunaq kacharichisqa kayninmanta pacha, XIX pachakwatapi, ñawpaqtaqa qhapaq suyukuna kay pachapi fronterakunata chinkachisqankumanta pacha. Chay hinapin, ejemplopaq, Españaqa atirqan huk área de coexistencia intercultural, religiosa y económica nisqa paqarichiyta Estados Unidospi Coloradomanta Patagoniakama hinallataq Puerto Ricomanta utaq Cubamanta Filipinaskama, chay pachallapitaqmi Imperio Rusia norte Asiata apropiasqa, hinaspa Mongol nacionpa hallp’anpa hatun parten. Mongolkunaqa Chinamanta Chinchay Iwrupaman musuq kamachiyta paqarichiyta atisqaku. hinaspapas inglés runakunaqa yaqa llapan Planeta Tierra nisqatan t’inkinayta atirqanku, Amerikamanta runakuna chayamunankama, kunanqa manan llapan planetallatachu t’inkiyta atirqanku, aswanpas espaciowanpas t’inkinawanchis.
Kay ruwaypiqa globalización nisqa, chaypin runakunaqa planetaq llapa k’uchunkunata watukuyta atinku, hukkuna hukkunawanpas tinkuchiyta atinku, chaymi olas migratorias nisqakunan huk ruwayta ruwarqanku.
Kunan pachaqa kanmi olakuna Europaman, Estados Unidosmanpas, pachak watakuna qhepamanmi Europa runakuna huk hatun suyukunaman haykurqanku, Norteamericanokunataq pachantinpi mast’arikurqanku.
Iwrupa runakuna 15 kaq pachakwatap tukukuyninpi Américaman chayamuptinkuqa, millay runakunaqa indihina runakunam karqan, paykunamantam nirqanku sallqa, mana yachaq, millay, millay, chiqaptaqa Ispaña atipaqkuna, Iwrupa piratakuna, sirwiq qhatuqkuna, Colonistakuna, paykunaqa chiqap wañuchiqkuna, violadorkuna, millay runakunam karqaku, paykunaqa indígena civilización nisqakunata wañuchisqankumanta, violasqankumanta, chinkachisqankumantapas, unquykunatam apamurqaku.
Kay rikch'ayqa mana allin indiokunamanta icha aborígenesmanta, allin yuraq runakunamanta, aswantaqa allin europeokunamanta, huk kristiyanu diospi fanaticamente iñisqankurayku, paytam nirqaku allin dios kasqanmanta, ichaqa paymi karqa Constantinopa pachanmantapacha 4 kaq siglomantapacha wañuchinakuypa razonnin. kunankama.
Kunan pacha musuq kamachiyqa latinoamericanokunata tanqan Estados Unidosman yaykunankupaq, chay suyuqa independencia maqanakuykunawan, hinallataq frontera maqanakuykunawan, utaq anticomunista maqanakuywan, Chiri Guerra sutichasqa, kunantaq NARCO TERRORISMO nisqawan maqanakuy nisqa , América hatun suyupi suyukunata ukhupi ch'aqwaypi kawsachiyta atirqan, 50 suyukunaq hukllanakuynin hina hukllachasqa kashaqtin, Unión Americana nisqa nisqapi, chaypin inglés simiqa común simi. ichaqa libre yupaychay, libre puriy, rimay, voto hinallataq huk libertadkuna, kay suyupi kamasqa, runakunaq atiynin mirarisqanman hina, tecnología, ciencia, industrialización, hukkunapas gracias nispa.
Kay pachaqa atiyniyoq suyukunaq ch’aqwaynin, chaymantataq sapanchasqa suyukunaq ch’aqwaynin, iskay qhepa pachantin maqanakuy qhepamanmi p’akikuy nisqaman chayarqan. Chay pachamantapacha Comunidad Económica Europea kamasqa kasqanwan kunantaq Seda ñan kamasqa kasqanwan, AFRO-EURO-ASIA nisqapi orden, chaymi África, Europa, Asia suyukunapi, chaymi ñawpaqmantapacha cambiashan, kunanmi ichaqa ruwan huknirayta, complementariedad nisqapi, tolerancia nisqapi, astawanqa religioso nisqapi, chaymi Constantinopla llaqtaqa Roma llaqtaq iskay kaq capitalnin kapusqanmantapacha, guerrakunaq paqarimuynin karqan, kunankamapas, chaymi Ucrania nacionpi católicos nisqakunawan Ucrania nacionpi ortodoxo nisqakunawan guerrakuna kan Rusia, icha Palestinapi árabe, persa musulmankuna, Israelpa qayllan suyukunapas judionkuwan.
Ichaqa chay rikuchiyta ejercitokuna churashaqtinkupas, Áfricamanta Europaman astakuyqa cheqaq motormi, Afro-Eurasiapi pachantinpi ordenpi cambiokunaq.
Hukninpiqa, Continente Americano nisqapi tikraypa motorninqa, Estados Unidosman, Canadámanpas latinoamericano runakunapa astakuyninmi.
Latinoamericanokunaq Canadá nacionman, EE.UU. nacionman astakusqankupiqa, mana allin runakunan kanku droga vendeqkuna, polleros nisqakuna, coyoteros nisqakuna, paykunan Estados Unidos nacionpa fronteranta saruyta atirqanku, huk p’unchay barbaro nisqa runakuna hina ruwarqan Roma llaqtapi. Chay pachamanta kunankamaqa, kay planetapi runaq historianpi kay sucesokuna pasaqtinqa, sinchi phiñakuypaqmi qhawarikun.
Kunan pacha Ecuador hina suyukunapi droga vendeqkuna, crimen organizado nisqa, sapa p’unchaw wañuykunata, carcelkunapi, puertokunapi, barriokunapi, llaqtakunapi wañuchinakuykunata apamun, ichaqa manan mosoqchu kayqa América llaqtaq historianpi. Inglés, francés, holandés piratakunaqa Panamá, Cartagena otaq Guayaquil hina Ispaña puertokunamanmi hamurqanku violanankupaq, ruphachinankupaq, wañuchinankupaqpas. Guayaquil llaqtapiqa watakunan chay puertota apropiarqanku, askha qolqeta mañakuspa kutichipunankupaq, chay tiempopin askha warmikunata violarqanku, chaymi puertopa genética nisqatapas cambiarqanku, qhepamanmi rikuspa manaraq ripushaspa ruphachirqanku paykuna kikinku atipasqaku, huk puerto llaqtapi hatun llakita paqarichispa, chay llaqtaqa k’aspi wasikunamanta ruwasqa karqan.
Alemankuna, japonés, ruso otaq norteamericanokunapas millay ruwaykunamanmi chayarqanku, chaytan sapa p’unchay yuyarinchis peliculakunapi, documentalkunapi, noticiakunapi otaq librokunapi, chaypin campos de concentración nisqakuna, askha runakuna wañuchiy, bombardeo, bomba atómica nisqapas millay ruwaykunaman tukupurqan.
Estados Unidospi vaqueros nisqakunan wañuchirqanku indigena runakunata, chay suyupi yuraq runakunaqa pachak watakunan yana runakunata ñak’arichispa wañuchirqanku, Europamanta tiyaq runakuna, mongolkuna, romanokuna, cruzadokuna, Japón soldadokuna, nazikuna, Stalinpa comunistakuna, chay hinaman hamurqanku índice de mal, chay continentekunapi yuyarisqa kanku pachak watakuna qhepaman.
Kay mosoq ordenpi Américapi, kunan millay runakunaq droga vendeqkunan ñanpi kashanku heroes kanankupaq, imaynan conquistadorkuna, piratakuna, otaq Europa colonos nisqakuna hina, kunanqa huchachasqa kanku Estados Unidos wayna sipaskunata chinkachisqankumanta , ichaqa cheqaqpiqa Estados Unidosta thunishaqqa manan droga vendeqkunachu, aswanpas drogakuna, chaykunatan ruwankuman otaq inventanku kikin norteamericanokuna, ahinataq tabaco, fentanilo, morfina, opioides, chaykunan karqan hampikuna inventasqa. chay DEA nisqapa controlnin. Alcohol utaq marihuana hina, chiqap sasachakuyqa, mana kamachisqa kachkaspankupas ATRACTIVO kasqankum, chaymi sumaqllaña kachkanku, ichaqa legalizasqa kaptinkuqa chay drogapa encanton chinkapun.
Kay musuq kamachikuymi América suyupiqa kachkantaqmi allpayuq runakunapa contranpi, apukunapa, militarkunapa, policiakunapa, latinoamericano juezkunapa contranpi, 500 wataña waqlliq, utaq carcelninkupi kunan millay runakunapa operacionninpa chawpin, ichaqa kaykunaqa millay runakuna Kunanqa reparasqa kankuman, huchachasqa kankuman, hinallataq allpayoq runakuna, qhapaq runakuna, militarkuna, juezkuna, policiakuna, paykunan 200 wata, aswantaqa Iskay kaq Guerra Mundial qhepaman, Estados Unidos gobiernota kasukunku, hinaspa atipanku elecciones. , maypichus medios de comunicación, Estados Unidos runakunaq inventasqan, latinoamericano votantekunaq conciencianta, yuyariyninta, munayninta ima manipulanku, marionetakunaman, peónkunaman, kay narcotráfico nisqa maqanakuypi wañusqakunaman tukuchiwanchis, hinallataq suyunchiskunata, crudo nisqa suministradorkunaq saqueoman tukuchiwanchis materialkuna Estados Unidosman, utaq rurunkunata ranqhaqkunaman utaq gobiernonkumanta kamachiqninkunamanpas viktimakunaman.
Ichaqa Chinaq chaqrukuynin, chaymi atipanakushan Norteamericano industriawan, chaypas suyunchiskunaq hatun qhatuqninmanmi tukupun, Estados Unidosta qarqospa, hinallataq aswan hatun qolqe qoq mega ruwaykunata chay suyupi, kay mosoq kamachikuypa hukninmi.
Kay musuq ordenpiqa, chinkachkanmi enteron continentepi fronterakuna, aswantaqa Estados Unidospa fronterakuna, chaykunam Canadáwan yaqa mana kanchu, huk lawpiqa Méxicowanñataqmi sarunchasqa kachkan.
Mana iskayrayaspa, musuq kamachikuyqa mana ancha llakikuypaqchu kanman, aswan utqayllataqmi kanman, sichus huk latinoamericano utaq pro-latinoamericano utaq panamericano umalliq, chaymi, pichus iñin suyukunapura fronterakuna tukuchiy atikunman, Estados Unidospa umalliqninman tukuptin .
Huk latinoamericano, utaq América Latinawan riqsichisqa, Estados Unidospa umalliqnin kananpaqqa, chay suyupi afroamericanokunamanta aswan achka utaq aswan atiyniyuqmi latinoamericanokuna kanan.
