América llaqta tarisqanmanta pacha, pachantinpi qhapaq suyukunaq maqanakuyninqa hatun suyukunapaqmi karqan. Napoleonwan Napoleón maqanakuyninkunawan, atiyta pachantinman tukuchiyta munarqan. huk Iwrupa qhapaq suyukunata kamachisqa, llapan hatun suyukunap dueñon, Chinamanta Ecuadorkama, Polo Nortemanta Polo Surkama. Ichaqa manan atirqanchu, chaymantataq Primera Guerra Mundial, chaymi hamurqan Europa imperial nacionkuna África nacionta pantaspa t’aqasqankurayku, yaqa chay ratopachan Segunda Guerra Mundial huk plagawan qatirqan, chaymantataqmi huk depresión económica nisqawan, ancha rikch’akuqmi kunan tiempopi rikusqanchisman. , the dispute in Iskay ñiqin pachantin maqanakuypi chaymantataq Chiri Awqanakuy pachapi karqan materia primakuna suministradorkuna, astawanqa petrol, ichaqa kunan pacha Killa Marte ima saqueoman tukusqa kaptin, geoestacionario órbitas hina, inti kallpa , wayra hinallataq nuclear nisqakuna combustible fósil nisqakunaq rantinpi churanankupaqña kashanku, imaynan qolqemanta, militarmanta atiykuna espaciopi carrerata ruwanku hinata.
Llaqtakuna kunanqa pandemiawan, qolqemanta sasachakuywan, hatun runaq puriyninwan, pachantinpi ruwaywan, cheqaq pacha rimanakuywan, Tiqsimuyu tariywan ima, chaymi rikuchiwanchis religionkuna mana wañuq dioskunata kamanankupaq otaq inventanankupaq ritokuna kasqankuta, hinallataq hanaq pacha kamachikuykunata, Política nisqa comportamientokuna kamachisqa medios de comunicación nisqawan utaq askha runakunaq huñunakuyninwan, runaq kamachikuyninkunata, wañuq dioskunata paqarichinankupaq, paykunan kanku kunan pacha política nisqapi umalliqkuna, otaq rikuchiykunapi, peliculakunapi, televisionpi, internet nisqapi ch’askakuna.
Ichaqa kunan pachaqa, iskay kay gobiernoq modelonkunan umapura ch’aqwaypi kashanku, paykunan kanku capitalismo maypichus qolqe dios, sapan runaq libre kaynin, kamay atiy, qhapaq kay, curiosidad, inventivo, hinallataq tukuy clase inventividad nisqakuna yupaychasqa kanku.formas de millay, allin kay, allin ruwaykuna hinallataq defectokuna qolqeman tukuchisqa, qolqeman tukuchisqa, ganancia hina, sueldo hina, soborno hina, extorsión hina, chantaje hina, donacion hina, caridad hina, lotería hinaña kachun, chaymi allin suerte. quri. Wawankunata, warminkunata, munakuqninkunata otaq amigonkunata cuervokunaman tukuchiq, suwakusqanmanta, engañasqanmanta, herencia chaskisqanmantapas ñawinta horqonqa. Sichus Elon Musk kayta atiwaq chayqa ganaqmi kanki, otaq Ronaldo, Messi, otaq árabe Sheikh, Qatarmanta, Ománmanta otaq Kwaitmanta.
Modelo industrial capitalista nisqa tukuy imatam tikrarqa, ichaqa chay pachallapitaqmi wakcha kayta mirachirqa. Kay wakcha kay kunanqa manañam kanchu mana imapas kaptin, yaku, mikuy, pacha, wasi, aswanqa tupanachiy wakcha kaymi, mana achka runakunapa kapuqninwan, chay achka hukkunapas millonnintinmi kanku Hemisferio Norte nisqapi, chay qhillichaq, munapayakuq hemisferio , huk rikchaqkunatapas wañuchiq hinaspa huknin huknintapas wañuchiq, kay pachapi aswan achka runayuq, pacha tikraypa, chinkaypa hinaspa tukuy hatun pachantin maqanakuykunapa hatun kausaynin, tupachisqa wakcha kayta utaq mana saksasqa wakcha kayta kamaq hinaspa mirachiq.
Modelo comunista nisqataqmi ichaqa, historiapi aswan idiota runakunaq, industrial nisqa pacha qallariypi llank’aqkunaq yuyaykusqan modelo karqan. Runakuna, sonso kayta kawsaq, máxima expresionninpi, makinakunapa apéndices hina, chaymi obligarqa kuti-kutirispa, monotono llamkayta ruwanankupaq, kunankama automatizacionwan inteligencia artificialwan kay defectomanta kacharichisqanku.
Kay runakuna monotonía, trago, drogakuna chawpipi kawsaq, kunan pacha kamachiyta paqarichirqanku maypichus llapa runa igual kayta atirqanku utaq munarqanku, ichaqa sapa runap umachan hukmanta ancha hukniraq kasqanrayku, mana chhaynachu cuerponkuqa anchata rikch’akunman . Chaywanmi URSS nacionpa kumunista partidonpa secretarionqa aswan atiyniyoq karqan Rusia nacionpi Zarmanta, payqa ñawpaqninmi karqan, kunan tiempopiqa Vladimir Putinqa aswan atiyniyoqmi karqan URSS nisqapi secretario general kaqkunamantaqa, aswan askha arsenal nuclear nisqayoq kasqanrayku .hatun atiyniyuq armakunamanta hinaspa Rusia nacionpi runakunata manipulayta atisqanmanta, chaytaqa manam pipas ñawpaqtaqa chaskirqachu.
Internet, celularwan rimanakuy, willakuy chiqap pachapi, yuyaymanay atiy, rimay atiy, tukuy imata wiñaypaq kawsachiy, fotokunapi utaq videokunapi edadmanta pacha, qillqasqakunapi yuyaykunaman hinaspa kaykunata maskanapaq hinaspa tarinapaq kaywan utaq hamuq miraykunaqa tukuy imatam tikrarqaku.
Kay pachakunapi, musuq kamachiykuna ahinataq socialismo nórdico, icha socialismo latinoamericano, islamismo iraní, árabe monarquías, parlamentario monarquías, democracias electorales, comunismo chino, musuq formas de gobierno kanku, mana kapitalismo utaq comunismo hinachu Paykuna llamkanku maypachachus cultural, componente racial, generacional, étnico utaq nacionalista de género nisqa sapa suyupaq huk toque particularta quyta atin.
Yaqachus hina Rusia suyupi kapitalismo, chaymi Putinpa kamachiy modelon, llamk'an particularidad nisqapi, Rusia neo-kapitalismo nisqa kasqanmanta. Chinap kumunistanqa llamk'an ichataq Chinap musuq kumunistanmi, árabe qhapaq suyupas llamk'anmi ichataq wakin árabe mama llaqtakunapi, parlamentario kamachiqkuna hina allinta llamk'anku Iwrupapi, manam hukkunapichu, Irani islamismo llamk'an Iranpi, Amerikap akllanakuy sisteman llamk'an Hukllachasqa Amirika Suyukunapi wakintaq huk suyukuna, Uruguay icha Costa Rica hina, latinoamericano socialismo nisqataq Kuba kumunismomanta, Nicaragua susyalistaman, Venezuelamanta musuq kapitalismoman, Brasilmanta, Chilemanta, Colombiamanta, Mishikumanta neo-socialismoman ima wiñachkallantaq, chaykunaqa mana sut'inchanapaqmi.
Tukuchanapaqtaq, Estados Unidos, Europa, China, Rusia ima, juk kutitawan chʼaqwaypi kachkanku, ichaqa kayqa pasakun, pandemia cívida nisqa wak pandemiakunaman punkuta kichariptin, ahinataq 1340 watapi abril killapi plaga bubónica, viruela, gripe porcina, lepra, otaq malaria onqoy, chay onqoyqa manaraq tukukushaqtinmi Europata, llapa Roma naciontapas hap’irqanña.
Hinaspapas, América nisqapi, Europa nisqapipas wiñasqa suyukunaq fronteranku, Estados Unidos hinallataq ñawpaq Europa imperiokuna, kunanqa facil-llatan haykuyta atinku, huk llaqtamanta hamuqkuna, droga vendeqkuna, drogamanta runakama tukuy ima qhatuqkuna otaq yuyaykunata, siq’ikunata, t’uqyaykunata, gustokunata utaq q’apaykunata, tukuy maymanta hamuq, globalización nisqawan.
Chiqapqa, sachakunapas, sachakunapas, pachamamapas, warmikunapas, yanakunapas, indigenakunapas, ñawpaq taytakunapa culturankuna, uywakunapas, mayukunapas, mama quchakunapas, hukkunapas qammantapas ñuqamantapas aswan chaniyuqmi rikurirunku.
Qanpas ñoqapas kunanqa concienciayoq serkunan kanchis, sapa p’unchay tapukuqkuna, kayqa manchaymi llapa sistemas gubernamentalespaq, runakuna manaña chaskiq, ichaqa sapa p’unchay akllakuyta ejerceq, hinaspa sapa p’unchay akllakunankupaq obligasqa kanku, sapa p’unchay yuyaymananankupaq .
